Kinderarmoede
Minstens 115 duizend kinderen in Nederland groeien op in armoede. Dit blijkt uit de meest recente cijfers van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS). Dat is gelijk aan gemiddeld één in elke klas. In deze gezinnen is er door geldgebrek onvoldoende toegang tot basisproducten, zoals voedsel en ondergoed, schoolspullen of sport. Dit kan grote gevolgen hebben voor kinderen. Kinderarmoede betekent uiteindelijk dat ouders niet voldoende geld hebben. Om kinderarmoede aan te pakken moet er dus niet alleen in kinderen geïnvesteerd worden. Op deze pagina lees je meer over kinderen die opgroeien in armoede.
Wat is kinderarmoede?
Kinderarmoede houdt in dat een kind opgroeit in een gezin dat onder de armoedegrens leeft. Dit gaat om 115 duizend (3,6%) kinderen in Nederland. Bij deze gezinnen is na het betalen van vaste lasten, zoals wonen en energie, te weinig geld over voor hun levensonderhoud. Inmiddels blijkt, ook uit onderzoek van het Armoedefonds, dat er zelfs minder geld over is voor basisproducten, zoals ondergoed en sokken voor kinderen of een tandenborstel.
Kinderarmoede is niet gelijk verdeeld over Nederland. Voornamelijk in grote steden, Zuid-Limburg en op Caribisch Nederland is het aantal kinderen dat opgroeit in armoede relatief hoog.
Bron: CBS, SCP en Nibud (2024) en Onderwijsraad (2025)
Gevolgen van kinderarmoede
Opgroeien in armoede kan grote gevolgen hebben voor kinderen, aldus het Nederlands Jeugd Instituut. Bij kinderen die opgroeien in een gezin met financiële problemen is er vaak onvoldoende geld voor schoolspullen, een vakantie, spellen of speelgoed, uitjes buiten de deur of budget om de verjaardag te vieren. Ze sporten minder, volgen minder muziekles en gaan minder vaak een dagje naar de speeltuin. Die activiteiten buiten de deur kosten namelijk geld. Kinderen uit een laag-inkomensgezin nodigen ook minder vaak vrienden uit, bijvoorbeeld voor een verjaardag, om te spelen of te blijven eten. Materiële achterstanden door geldgebrek kunnen ook bijdragen aan een slechtere concentratie op school of leerachterstanden, bijvoorbeeld door het missen van een laptop. Ook is er meer kans op voortijdig schoolverlaten.
Soms is er bij deze kinderen thuis geen geld voor een (goed) ontbijt. Zonder ontbijt naar school leidt tot concentratieproblemen en minder leervermogen. Maar daarnaast levert het ook stress en schaamte op. Kinderen in armoede durven vaak geen informatie te delen over hun thuissituatie.
De gezondheid van kinderen die opgroeien in armoede is vaak minder goed. Hoe langer een gezin met geldzorgen leeft, hoe meer kinderen en jongeren gevoelens van angst en afhankelijkheid hebben. Kinderen krijgen de stress van hun ouders mee. Ook zijn ze zich er vaak bewust van dat alles geld kost en dat hun ouders niet genoeg geld hebben. De gevolgen zijn naast mentaal ook fysiek: zoals hoofdpijn, buikpijn of vermoeidheid. Door de stress kunnen je hersenen minder goed ontwikkelen en dat heeft effect op je schoolprestaties.
Invloed van armoede op ouders
Het grootste deel van de kinderen in armoede leeft in een eenoudergezin. In totaal groeit 8,3% van de kinderen uit een eenoudergezin op in armoede. Volgens het Nederlands Jeugdinstituut kunnen ouders die tijdelijk geldproblemen hebben hier meestal goed mee omgaan. Echter als er meerdere problemen meespelen, zoals werkeloosheid, ziekte of slechte huisvesting, wordt het lastiger. Zij hebben dan stress of last van schaamte en stigmatisering. Soms trekken deze ouders zich dan terug uit hun sociale omgeving of maken ze geen gebruik van voorzieningen voor hun kinderen waar ze wel recht op hebben.
Help je mee?
Met jouw steun kunnen veel kinderen geholpen worden aan de basisproducten die zij hard nodig hebben. Met al 3 euro per maand kun jij een kind elke maand schoon ondergoed en sokken geven