Reactie Armoedefonds nieuwe armoedecijfers: papieren werkelijkheid, praktijk laat zien dat armoede ernstiger wordt
Vandaag maken CBS, SCP en Nibud de nieuwe armoedegrens en nieuwe armoedecijfers bekend. Stichting Armoedefonds is blij dat deze armoededefinitie duidelijkheid biedt, maar waarschuwt voor blindstaren op de cijfers. De nieuwe armoedecijfers zijn een papieren werkelijkheid. Uit de praktijk blijkt juist dat steevast een meerderheid van de armoedehulporganisaties aangeeft dat het aantal mensen dat bij hen om hulp vraagt, toeneemt[1].
Weten wat de nieuwe cijfers zijn? Lees ze onderaan de pagina.
Ernst van armoede neemt toe
Stichting Armoedefonds schrikt van de toenemende ernst van armoede in Nederland. Ondanks het goede nieuws dat minder mensen in 2023 in armoede leefden, komen mensen in armoede maandelijks meer geld tekort dan voorheen. Henk de Graaf, directeur Stichting Armoedefonds: “Met de nieuwe definitie heeft niemand een extra boterham, shampoo of benodigde schoolspullen. De armoedecijfers zijn een papieren werkelijkheid waar we ons niet op moeten blindstaren.” Het Armoedefonds vindt het spannend hoe de nieuwe rekenmethode in de praktijk gaat werken.
Net boven de armoedegrens
De nieuwe armoedecijfers tonen dat meer dan een half miljoen Nederlanders in armoede leven. Daarnaast moeten 1,2 miljoen Nederlanders leven van een inkomen net boven de armoedegrens en weinig tot geen financiële buffer. “De groep die net boven de armoedegrens hangt en kwetsbaar is, is enorm”, aldus De Graaf. “Voor de mensen die nét boven de armoedegrens leven, zijn de problemen vaak even schrijnend. Stijgende kosten, beperkte toegang tot hulp en voortdurende onzekerheid maken deze situatie nauwelijks beter dan die van mensen onder de armoedegrens.”
Kapotte koelkast, hoge zorgkosten of schulden
Het Armoedefonds is bang dat deze groep niet snel in beeld komt bij de overheid maar wel hulp nodig heeft. Het ontbreken van een financiële buffer kan bij onverwachte kosten, zoals een kapotte wasmachine of koelkast, voor deze mensen direct tot problemen leiden. Daarnaast is het Armoedefonds bezorgd hoe de nieuwe methode uitpakt voor mensen met hoge zorgkosten of schulden.
Meer actie nodig
De Graaf: “Het huidige doel van het kabinet om het aantal mensen in armoede gelijk te houden is onvoldoende. De ernst van armoede vraagt om meer actie; het aantal mensen in armoede moet dalen. We zien dat de financiële problemen van mensen in armoede oplopen en dat heeft gevolgen op alle vlakken van hun leven. De nieuwe armoedecijfers mogen geen vrijkaart zijn om niet in actie te komen. Net boven de armoedegrens balanceren, betekent nog steeds elke dag het risico lopen om te vallen.”
Voor meer informatie over het onderzoek kunt u contact opnemen met Lotte Meerhoff (woordvoerder Armoedefonds) via 0642653753 of door een mail te sturen aan pers@armoedefonds.nl.
[1] Zie Rapport De Impact van Voortdurende Armoede op Hulporganisaties in Nederland (oktober 2024) via: https://www.armoedefonds.nl/toenemende-druk-hulporganisaties
De nieuwe armoededefinitie:
Voorheen waren er vijf armoededefinities. Daardoor was het niet duidelijk hoe het staat met armoede in Nederland. Er wordt nu gekozen voor één armoedegrens. Daarin worden de werkelijke kosten die mensen hebben aan wonen (huur of hypotheek) en energie meegenomen. Dat betekent dat iemand met een gemiddeld inkomen maar extreem hoge energierekening – en daardoor met geldzorgen kampt – ook in armoede kan leven. In de nieuwe berekeningen voor armoede wordt ook meegenomen hoeveel vermogen (spaarpot) iemand heeft.
Stichting Armoedefonds is blij dat er gekozen wordt voor één definitie waarbij rekening gehouden wordt dat mensen toegang tot internet hebben en een uitje kunnen doen. Het Armoedefonds stelt vraagtekens of de schulden die mensen kunnen hebben en de werkelijke zorgkosten van mensen voldoende worden meegenomen.
De belangrijkste cijfers:
In 2023 leefden 540.000 mensen onder de armoedegrens (3,1% van de bevolking). 1,2 miljoen mensen had een inkomen net boven de armoedegrens en weinig tot geen financiële buffer. Die situatie is weinig beter dan armoede.
De mensen die in armoede leven staan er slechter voor dan voorgaande jaren. De ernst van armoede wordt dus erger.
1 op de 3 mensen in armoede is langdurig arm.
Relatief veel kinderen leven in armoede (3,6% van de kinderen).
Relatief veel werkende mensen leven in armoede.